🦍 Co Oznaczają Symbole Z Tyłu Krzyża

,,Moja znajoma niedawno na rekolekcjach dostała ulotkę, która tłumaczyła, że pacyfka (złamane w dół ramiona krzyża) oznaczają upadek chrześcijaństwa. Obydwie mocno wierzymy i kochamy Boga, a otaczamy się emblematami z pacyfką, bo propagujemy też pokój, jawnie sprzeciwiamy się przemocy i jesteśmy przeciwko wszelkim wojnom. Gesty w liturgii Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego Zwyczajna forma rytu rzymskiego (Novus Ordo Missae. Gesty czynione przez wszystkich zgromadzonych. Znak krzyża – wyraża odkupienie, jest znakiem wiary, przypomina, że chrześcijanin ma krzyżować z Chrystusem siebie samego i naśladować Go w Jego bolesnej drodze. Symbole prania. Pierwszym w kolejności oznaczeniem na metce ubrania jest piktogram prania. Rysunek, przedstawiający miskę z wodą, uzupełniony jest zazwyczaj o liczbę, która wskazuje maksymalną temperaturę prania, dzięki czemu wiemy, ilu stopni C nie możemy przekroczyć. Jeśli piktogram jest przekreślony, oznacza to, że nie można Skrzydła to symbol niekończącej się wolności. W wielu przypadkach osoby po przebytych chorobach dokonują zakupu biżuterii z motywem skrzydeł, aby czuć siłę i wiarę w to, że najgorsze już odeszło, a skrzydła wiary uchronią ich przed nawrotem choroby lub innymi przykrymi doświadczeniami i złem, z którym zmagali się na co dzień. Cały ten kompleks obwiedziony został murem zewnętrznym na planie prostokąta, poprzedzonym przylegającymi doń licznymi pomieszczeniami o przeznaczeniu mieszkalnym. Kościół poświęcono w 336 roku, ale prace przy odcięciu Grobu Pańskiego od litej skały trwały nadal, aż do roku 384. Ten ogromny i piękny kościół nie oparł się Wedle Jana Chryzostoma, późniejszego biskupa Konstantynopola, krzyż jaśniejszy niż słońce stał się fundamentem miłości i chwały. Podkreślał on, że znak krzyża jest pożądany przez wszystkich: przez władców i ich poddanych, przez żony i mężów, przez panny i zamężne, niewolników i wolnych. Wierni nosili go bowiem Męski symbol (kółko i strzałka) - odnosi się do męskości. Niektórzy mężczyźni używają go, aby pokazać swoją heteroseksualność. Symbol iluminatów - ludzie, którzy wybierają taki wzór, uwielbiają wszystko, co związane jest z okultyzmem i spiskiem. Symbol OM - dla Hindusów i Buddystów reprezentuje dźwięk boskiego oddechu Zielona tablica rejestracyjna jest symboliczną przepustką do wygodnych usprawnień. Przede wszystkim, samochody wyposażone w tablice rejestracyjne zielone, mają prawo do poruszania się po buspasach. To ogromna oszczędność czasu i zachęta do rezygnacji z samochodów spalinowych, zwłaszcza w centrach dużych miast. Sama Biblia nie poucza nas w kwestii żegnania się, ale znak krzyża nie jest pozbawiony biblijnego symbolizmu. Kształt krzyża stanowi przypomnienie krzyża Chrystusa. Pod względem historycznym znak krzyża stanowił reprezentację Trójcy: Ojca, Syna i Ducha Świętego. Zbawienie jest darem dla całej ludzkości poprzez wiarę w Pana mHtY. Następnie czynicie znak krzyża. Róbcie go uważnie. Nie w po¶piechu, nie byle jak, ale ze staranno¶ci± i szacunkiem. Ukryte s± w nim najgłębsze tajemnice naszej wiary. Pozwólcie, że powrócę do mojego pobytu na Górze Athos, o którym opowiadałem na pocz±tku. Miałem tam okazję rozmawiać z pewnym ¶wieckim. Ów młody Grek zwrócił mi uwagę, że katolicy czyni± znak krzyża od tyłu. Nie było to sformułowane zbyt ekumenicznie! Jednak te słowa maj± drugie dno. Wiemy, że w tradycji bizantyńskiej znak krzyża wykonuje się kciukiem złożonym razem z palcem wskazuj±cym i ¶rodkowym, podczas gdy dwa ostatnie palce zagięte s± na wnętrze dłoni. Trzy palce symbolizuj± Trójcę, a dwa pozostałe podwójn± naturę Chrystusa: bosk± i ludzk±. Uczynienie znaku krzyża jest zatem mał± katechez±, przypomnieniem samemu sobie najbardziej podstawowych tajemnic wiary. Jednak różnica tkwi nie tylko w ułożeniu palców. W tradycji wschodniej znak krzyża czyni się od prawej do lewej, za¶ u nas od lewej do prawej. Dlaczego? Warto zauważyć, że w XIII w. papież Innocenty III (współczesny ¶w. Franciszkowi z Asyżu) pouczał wiernych na temat znaczenia znaku krzyża tymi słowami: Znak krzyża czynimy trzema palcami, ponieważ wykonuj±c go, przywołujemy Trójcę ¦więt± […]. Oto jak się go czyni: z góry na dół, i z prawej na lew± stronę, ponieważ Chrystus zst±pił z nieba na ziemię, i od Żydów (strona prawa) przeszedł do pogan (strona lewa). Proszę zauważyć, że papież opisuje zwyczaj obowi±zuj±cy na Zachodzie. W XIII w. na Wschodzie i na Zachodzie znak krzyża czyniono tak samo. Papież mówił dalej: Inni jednakże czyni± znak krzyża z lewej na praw± stronę, ponieważ z marno¶ci (strona lewa) musimy przej¶ć do chwały (strona prawa), tak jak Chrystus przeszedł ze ¶mierci do życia i z Piekieł do Raju. [Niektórzy księża] czyni± znak krzyża w taki sposób, by i oni, i wierni poruszali ręk± w tym samym kierunku. Łatwo to sprawdzić - wystarczy wyobrazić sobie kapłana zwróconego twarz± do ludu podczas udzielania błogosławieństwa. Natomiast, jak pisze dalej, "gdy czynimy znak krzyża nad wiernymi, czynimy go z lewej strony na praw±". Zatem ludzie, na¶laduj±c ruchy kapłana, zaczęli żegnać się w przeciwnym kierunku. Tak czy inaczej od tego czasu minęły wieki, a my na Zachodzie robimy znak krzyża otwart± dłoni± z lewej strony na praw±. Przy okazji warto przypomnieć ważn± liturgiczn± zasadę: zawsze trudne i zazwyczaj niewła¶ciwe jest powracanie do jakich¶ idealnych praktyk liturgicznych sprzed setek lat. Papież Pius XII w encyklice Mediator Dei nazwał takie postępowanie archeologizmem. Nie da się wymazać stuleci, które odcisnęły swoje piętno. Podstawow± zasad± powinno być raczej utrzymywanie ci±gło¶ci z tradycj± (ale zwróćmy uwagę, że nie tradycj± skostniał±, ale żyw±). Zatem zachodni sposób czynienia znaku krzyża należy uznać za obowi±zuj±ce nas rozwinięcie tradycji liturgicznej. Czy robi±c ten znak, jeste¶my ¶wiadomi jego znaczenia? Posłuchajmy, co na ten temat mówi Guardini: Oto czynisz znak krzyża, czynisz go w sposób wła¶ciwy. Nie jest to jaki¶ tam gest niezdarny i pospieszny, nie wiadomo co oznaczaj±cy. Nie! Czynisz należyty znak krzyża, powolny, duży, od czoła do piersi, od jednego ramienia do drugiego. Czy czujesz, jak on obejmuje ciebie całkowicie? Zechciej skupić się, jak należy; wszystkie swe my¶li i całe swe serce zbierz w jedno w tym znaku, co idzie od czoła do piersi, od ramienia do ramienia. A wtedy odczujesz, iż znak ten opasuje ciebie całego, ciało twe i duszę, iż cię ogarnia, udostojnia, u¶więca. Czemuż to? Bo jest on znakiem wszystkiego i jest znakiem zbawienia. Na krzyżu Pan nasz odkupił wszystkich ludzi. Przez krzyż u¶więca człowieka aż do najmniejszej tkanki jego istoty. Podczas liturgii znak krzyża czyni się wielokrotnie: a) pobłogosławion± wod± przed rozpoczęciem Mszy; b) na pocz±tku samej Mszy; c) przed Ewangeli± na słowa: "Racz oczy¶cić Panie mój rozum, moj± mowę i moje serce, abym przyj±ł słowa Ewangelii"; d) znak krzyża czynimy podczas obrzędu chrztu, namaszczenia chorych, egzorcyzmów, a także przy codziennej modlitwie; e) w trakcie odmawiania Oficjum żegnamy się na pocz±tku Benedictus i Magnificat, ponieważ s± to kantyki ewangeliczne, a Ewangelia jest symbolem samego Chrystusa. W bibliotece Papieskiego Ateneum ¶w. Anzelma w Rzymie, gdzie spędzam bardzo dużo czasu, na podłodze znajduje się wspaniała mozaika przedstawiaj±ca krzyż Chrystusa otoczony napisem: Ave Crux, Spes Unica - "B±dĽ pozdrowiony Krzyżu, nasza jedyna nadziejo"! Rzeczywi¶cie nadzieję możemy pokładać jedynie w Krzyżu Chrystusa - poza Nim nie ma zbawienia. Zatem gdy czynimy znak krzyża, co ma miejsce przecież wielokrotnie każdego dnia, róbmy to dobrze! Cassian Folsom OSBCzłowiek współczesny a liturgiaWydawnictwo Benedyktynów TYNIEC Świadomość ludzi dotycząca symboli magicznych jest niewielka. Dla wielu są one po prostu modnym emblematem, który nie niesie ze sobą żadnych treści. W sklepach bądź na straganach, fakt ten jest dość często wykorzystywany. Znaki te widnieją na ubraniach, w formie biżuterii lub tatuażu. Warto więc zwrócić uwagę, jakimi symbolami i przedmiotami się otaczamy. Nie powinno być nam obojętne co nosimy na swoim ciele. Jako umowne znaki, mogą mieć odmienne znaczenie. Należy pamiętać, że wszystkie symbole mają swój kontekst cywilizacyjny. Związane są z inną kulturą i wierzeniami. Do pełnego odczytania jakichkolwiek znaków warto zapoznać się z ich znaczeniami. Poznaj znaczenie magicznych symboli. Czym są symbole magiczne? Symbole magiczne są to znaki, charakterystyczne dla danej kultury bądź wyznania. Wszystkie stanowią część obrzędów magicznych. Formy, kształty symboli wywodzą się od rytuałów plemiennych, obecnych w kulturach ludzkich od setek lat. Najbardziej rozpoznawalne symbole, które pojawiają się w naszym codziennym życiu: Pentagram Krzyż Celtycki Ankh (Klucz Nilu, krzyż z kokardką) Ying -Yang Udjat (Oko Horusa) Krzyż łaciński Pacyfka (Krzyż Nerona) Swastyka Podkowa Heksagram 1. PENTAGRAM Jest to pięciokąt foremny, gwiaździsty. Uważany jest za ważny symbol magiczno-okultystyczny. Kształt znaku to pięcioramienna gwiazda, wpisana w okrąg. Ramię skierowane ku górze to punkt szczytowy, jest on odpowiednikiem ducha. Pozostałe punkty styczne reprezentują: wiatr, ziemię, ogień i wodę. Posiada on moce, które są niezbędne do ubłagania dobrych duchów w prywatnej intencji, daje również ochronę przed siłami zła. Cała gwiazda symbolizuje ludzkość balansującą pomiędzy niebem a ziemią. Więcej do przeczytania na ten temat tutaj: Słownik Magii: Tajemnica Pentaklu Koszulkę ochronną z tym magicznym symbolem znajdziesz w naszym sklepie: 2. KRZYŻ CELTYCKI Jest to forma krzyża, opartego na okręgu. Od tysiącleci rozpoznawalny przez wyznawców religii przedchrześcijańskich. Symbolizuję celtyckie wianki, tak zwane ruta. Wierzenia mówią, że ujawnia most do innego świata, obdarza wyższą energią i wiedzą. Zapewnia zgodność człowieka z wszechświatem. Poprzeczne ramiona znaku oznaczają świat niematerialny, natomiast ramię pionowe – świat fizyczny i ziemski. Oparte na ramionach koło, jest symbolem jedności. 3. ANKH (Klucz Nilu) Znak podobny do krzyża łacińskiego, który wywodzi się od chrześcijan. Różni się zwieńczeniem, występuje tu w formie pętli. W starożytnej kulturze egipskiej jest symbolem płodności, oznaczał życie i reinkarnacje. Powiązany był z wyobrażeniami o przezwyciężeniu śmierci, z czego powstała potoczna nazwa – klucz życia. Linia pozioma z pętlą oznacza wschodzące każdego dnia Słońce. Natomiast pionowa symbolizuje jego promienie. 4. YING-YANG Przybiera formę odwróconej litery „S”, która oddziela znak na dwie części, jedna połowa przybiera kolor biały, druga zaś czarny. Odcienie te symbolizują równowagę między przeciwnościami – dobro/zło tak samo jak biel/czerń. Yin przedstawia moc ziemi. Odpowiada pierwiastkom żeńskim, takim jak księżyc i ciemność, stąd symbolizuje cnoty zwane żeńskimi – otwartość, intuicję. Natomiast Yang to moc nieba. Odzwierciedla męskie pierwiastki takie jak słońce, ciepło i jasność. Symbolizuje wartości uchodzące za męskie – rozsądek, siłę i przenikliwość. 5. UDJAT (Oko Horusa) Jak sama nazwa wskazuję wzoruje się na kształt oka. W symbolu widnieje też łza, która wypływa z dolnej powieki. Znak ten jest pochodzenia egipskiego. Malowano go mumiom, był także umieszczany na grobowcach. Miał on stwarzać oczy, przez które dusza zmarłego człowieka ogląda ludzi i świat. Symbol ten chroni przed zawiścią i zazdrością. Odpycha złą energię wysyłaną przez zawistnych ludzi. Pomaga spojrzeć na problemy z różnych punktów widzenia. Udjat to jeden z najskuteczniejszych symboli ochronnych. Prawe oko Horusa jest odpowiedzialne za przyszłość, a lewe zaś za przeszłość. Razem stanowią symbol wszechobecności. 6. KRZYŻ ŁACIŃSKI Symbol ten składa się z dwóch krzyżujących się ramion, krótsze ramie znajduję się w górnej części pionowej linii. Jest znakiem chrześcijan, dla nich jest odpowiednikiem zbawienia i zwycięstwa. Z krzyża czerpana jest nieustanna nauka prawdziwej miłości do drugiego człowieka. Symbolika krzyża łacińskiego obejmuje dwa wymiary – horyzontalny i wertykalny. Belka pionowa jest wymiarem wertykalnmy. Oznacza jedność nieba z ziemią, tego, co Boskie, z tym co ludzkie. Natomiast belka pozioma to wymiar horyzontalny. Symbolizuje zjednoczenie ludzi ze wschodu i zachodu. Znak ten posiada uniwersalny charakter zbawienia dokonanego na krzyżu. 7. KRZYŻ NERONA (Pacyfka) Symbol ten to koło, przekreślone pionową linią na dwie części. Okrąg zawiera w sobie rozszczepienie w kształcie odwróconej litery “Y”. Jest to teutoński znak ucieczki przed śmiercią. Rozszczepienie wskazuje na święte słowo z hinduizmu, buddyzmu i dżinizmu. Interpretowane jest jako – Om, które bywa wykorzystywane na początku wielkich zaklęć i modlitw. Symbolizuje Brahmę, Wisiznu i Siwę jako boskie uosobienie energii. Od lat 60-tych XX wieku identyfikowany jest jako symbol pokoju. 8. SWASTYKA Jest znakiem w kształcie równoramiennego krzyża, o ramionach zagiętych pod kątem prostym. Jest powszechnie stosowany w religiach indyjskich, zwłaszcza w buddyzmie i hinduizmie. Reprezentuje ruch słońca przez niebo. Stosowany jest przede wszystkim jako symbol tantryczny. Służył do wywoływania szakti. Występuje jako święty znak pomyślności, oznacza szczęście lub dobre samopoczucie. 9. PODKOWA Podkowa od zarania dziejów według przekazów ludowych jest uważana jako szczególny atrybut pomyślności i ochrony. Przybierając kształt otwartego “U” wyłapywała szczęście dla posiadacza. Podkowa wykonana z żelaza posiadała potężniejszą moc, gdyż żelazo jest metalem magicznym. Materiał ten odpędza skutecznie złe mocne. Umieszczona na drzwiach domu, nad kominkiem czy nawet mocowana na masztach statków, dawała ochronę domostwu lub mieszkańcom. 10. HEKSAGRAM (Gwiazda sześcioramienna) Symbol ten złożony jest z dwóch trójkątów równoramiennych, które są wpisane w okrąg. Okrąg gwarantuje otrzymanie dodatkowej siły i podnosi znaczenie posiadacza. Trójkąt przekazujący, skierowany ku górze symbolizuje męskość, druga figura, skierowana ku dołowi natomiast żeńskość. W połączeniu obydwa trójkąty oznaczają przekazywanie i kontynuację procesu życiowego. Obydwa te trójboki są symbolami wody i ognia oraz dobrych i złych duchów. Koszulkę ochronną z tym magicznym symbolem znajdziesz w naszym sklepie: Świadomość oddziaływania symboli, którymi się otaczamy jest ogromnie ważna. Dzięki temu zdajemy sobie sprawę z ich posiadanej mocy, i nie wykorzystujemy ich bezcelowo. Symbole te ukazują się często w formie talizmanów lub medalionów. Wiedza na temat ich pochodzenia, jak i skrywanych tajemniczych sił, pomoże właścicielowi adekwatnie nimi dysponować. Aniela Frank Źródła: Zdjęcia: Chrzest Święty to pierwszy i najważniejszy sakrament w życiu chrześcijanina. Dzięki niemu każda przystępująca do niego osoba – dorosła lub dziecko – zostaje włączona do wspólnoty Kościoła. Obrzędy związane z tym sakramentem są pełne symboli, bo to właśnie przez nie uobecnia się Bóg. Niektóre z nich pojawiają się także w innych sakramentach. Dowiedz się, co oznaczają poszczególne symbole chrztu świętego oraz zobacz, jak wyglądają. Jakie są symbole chrztu świętego? Żadna czynność wykonywana podczas Chrztu Świętego nie jest przypadkowa, a towarzyszące im przedmioty-symbole to: woda chrzcielna (święcona), znak krzyża krzyżmo, świeca chrzcielna, szatka (biała szata). Symbole chrztu i ich znaczenie Poszczególne gesty i atrybuty Chrztu Świętego mają swoje określone znaczenie, a ich użycie – głęboki, duchowy sens. Są wyrazem symbolicznej śmierci i nowego narodzenia się w Jezusie. Woda chrzcielna Woda chrzcielna (święcona) jako symbol życia i śmierci jest najważniejszym atrybutem sakramentu chrztu. Samo polanie głowy (forma dominująca w Kościele katolickim) lub zanurzenia w niej osoby chrzczonej (forma dominująca w Kościele prawosławnym) jest najważniejszym, kulminacyjnym momentem obrzędu. Poprzez wodę zostaje symbolicznie przekazana moc Ducha Świętego, a osoba chrzczona staje się duchowym dzieckiem Boga. W Kościele katolickim ten gest i wypowiedziane słowa „ja ciebie chrzczę w imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego” wystarczają do tego, aby chrzest uznać za ważnie udzielony (nawet jeśli dalsza część liturgii chrzcielnej nie odbędzie się). Obmycie wodą chrzcielną symbolizuje zmycie grzechu pierworodnego. Zanurzenie, a następnie wynurzenie w wodzie święconej symbolizuje śmierć i zmartwychwstanie, odrodzenie się w Chrystusie. W Kościołach prawosławnych trzykrotne zanurzenie jest dominującym rytuałem chrztu, a u Świadków Jehowy i wyznawców z Kościołów ewangelikalnych chrzest następuje przez całkowite zanurzenie w wodzie. Znak krzyża Znak krzyża jest symbolicznym, ale też mającym głęboki wymiar duchowy znakiem wyrażającym wiarę w Jezusa, Jego zmartwychwstanie, oczekiwanie na ponowne przyjście i zbawienie poprzez krzyż, na którym umarł. Gest ten jest potwierdzeniem świadomej relacji z Bogiem i wyrazem wiary w misterium Trójcy Świętej – najważniejszej istoty wiary wszystkich chrześcijan. Krzyżmo Krzyżmo to mieszanina oliwy i balsamu. Namaszczenie olejem krzyżma podczas chrztu symbolizuje uzdrowienie, dar Ducha Świętego, jest także znakiem radości i obfitości. W Kościele katolickim po symbolicznym ochrzczeniu kapłan namaszcza czoło osoby chrzczonej olejem krzyżma świętego i wypowiada słowa: „Bóg wszechmogący, Ojciec, naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który uwolnił cię od grzechu i odrodził z wody i Ducha Świętego, On sam namaszcza cię krzyżmem zbawienia, abyś włączony(a) do ludu Bożego, wytrwał(a) w jedności z Chrystusem Kapłanem, Prorokiem i Królem na życie wieczne”. Znak krzyża wykonywany na czole chrzczonej osoby jest symbolem łaski odkupienia za grzechy. Wezwanie Trójcy Świętej oraz wykonanie gestu krzyża oznacza istotę i sens religii – zbawienie poprzez krzyż chrystusowy. W Kościele prawosławnym osobie ochrzczonej kapłan czyni znak krzyża kolejno na czole, oczach, nozdrzach, ustach, uszach, klatce piersiowej, dłoniach i stopach. Za każdym razem wypowiada: „Pieczęć daru Ducha Świętego”. Zgodnie z tradycją izraelici obrzędem namaszczenia wskazywali osobę wybraną przez Boga, której zadaniem było wypełnianie Bożego planu. Aby tego dokonać osoba namaszczona, poprzez właśnie ten gest otrzymywała moc Ducha Świętego. Jezus Chrystus określany jest także jako Mesjasz, co z greki tłumaczy się jako „namaszczony”. Szatka do chrztu Szatka zostaje nałożona na osobę chrzczoną już po obrzędzie namaszczenia olejem krzyżma świętego. Nadanie imienia oraz nałożenie szatki do chrztu jest symbolicznym, metaforycznym przyobleczeniem się w Chrystusa. Biel szaty symbolizuje także czystość, niewinność oraz moc łaski uświęcającej, czyli moc do pokonywania pokus Złego. Zwyczaj ten wywodzi się od tradycji pierwszych chrześcijan – chrzczeni przyoblekali białe szaty na znak nawrócenia i przez tydzień w nich chodzili. Świeca chrzcielna Świeca chrzcielna jest odpalana od Paschału, który symbolizuje obecność Jezusa wśród wiernych. Osoba ochrzczona, której świeca została odpalona, jest symbolicznie oświecona przez Chrystusa, a także wzniecona w niej została miłość do i na wzór Chrystusa. Jest to również symboliczna przepowiednia zjednoczenia się ze światłością świata w wieczności. Światło świecy chrzcielnej pomaga kroczyć wśród ciemności i wskazuje odpowiednią, zgodną z wiarą, ścieżkę. Jak wyglądają symbole Chrztu Świętego? Znak krzyża Kościół katolicki i Kościoły ewangelicko-luterańskie Gest wykonuje się kciukiem prawej ręki, kreśląc linię pionową góry do dołu, a następnie linię poziomą od lewej do prawej strony. Adobe Stock Kościół prawosławny i Katolickie Kościoły wschodnie Gest wykonuje się kciukiem prawej ręki, kreśląc linię pionową góry do dołu, a następnie linię poziomą od prawej do lewej strony. Woda chrzcielna (święcona) Adobe Stock Wodę chrzcielną poświęca się podczas liturgii Wigilii Paschalnej (Wielka Sobota). Do chrztu można wykorzystać również wodę święconą, która jest konsekrowana tuż przez samym Chrztem Świętym. Chrzcielnica Adobe Stock Chrzcielnica to zbiornik z wodą święconą, którym zanurza się dziecko. Najczęściej jest wykonana z drewna lub kamienia. Krzyżmo Adobe Stock Krzyżmo przechowywane jest w małym pojemniczku, najczęściej wykonanym z metali szlachetnych. Szatka Adobe Stock Szatka do chrztu to biała koszulka lub chusta wykonana z bawełny (albo satyny), często dekorowana haftami, koralikami czy tasiemkami. Świeca chrzcielna Adobe Stock Świeca chrzcielna, a odróżnieniu od gromnicy, należy tylko i wyłącznie do jednej osoby i można mieć ją tylko jedną w życiu. Powinna być wykonana z naturalnego wosku. Zobacz także: Kiedy ochrzcić dziecko: w jakim wieku najlepiej zorganizować chrzest? Podziękowania dla gości na chrzest: pomysły na upominki i pisemne podziękowania Chrzest bez chrzestnych? To możliwe, bo Kościół chce walczyć z hipokryzją

co oznaczają symbole z tyłu krzyża